دلیل خارش پوست و برترین راه های درمان آن
به گزارش مجله ویراپارس، خارش پوست یک تظاهر پوستی است که همه ما در طول زندگی آن را تجربه نموده ایم ولی گاهی این مشکل شدید شده و از آستانه تحمل خارج می گردد. خارش شدید پوست در برخی موارد تنها یک خارش معمولی نبوده و تظاهری از یک بیماری سیستمیک یا عفونی است. در این مواقع فرد باید پیگیری های لازم را انجام دهد و آن را به یک آلرژی یا حساسیت پوستی ساده تعبیر نکند.
خارش پوست یک تظاهر پوستی است که همه ما در طول زندگی آن را تجربه نموده ایم ولی گاهی این مشکل شدید شده و از آستانه تحمل خارج می گردد. خارش شدید پوست در بعضی موارد تنها یک خارش معمولی نبوده و تظاهری از یک بیماری سیستمیک یا عفونی است. در این مواقع فرد باید پیگیری های لازم را انجام دهد و آن را به یک آلرژی یا حساسیت پوستی ساده تعبیر نکند.
اصلا این خارش چیست؟
خارش پوست, یک شکایت نسبتاً شایع است که می تواند شدت, مدت و بسامد متفاوتی داشته باشد.خارش معمولاً به صورت یک واکنش دفاعی طبیعی به هر نوع سوزش پوست تنظیم می گردد.این حس سوزش می تواند یا محدود یا متعلق به یک ناحیه خاص از پوست باشد یا کل بدن را به صورت کلی در خود بگیرد.اپیدرم یا لایه سطحی پوست به عنوان یک مانع حفاظتی علیه محرک های محیطی هستند.
حتی کوچک ترین اختلال یا نقض در این پوشش محافظ، سیستم ایمنی ما را در عمل تحریک می نماید.برای مقابله با منشا سوزش, سلول های پوست با آزاد کردن یک ماده شیمیایی التهابی بنام هیستامین پوشش می گیرند که منجر به آغاز خارش می گردد.
در نتیجه, گیرنده های پوست ما پیامی را به مغز می رسانند که ما را به ایجاد خارش ترغیب می نماید.
علل خارش بدن:
پوست به عنوان مانعی برای محافظت از داخل بدن عمل می نماید با سلول های ویژه سیستم ایمنی که می تواند بدن و پوست را از ویروس ها, باکتری ها و دیگر تهدیدات پنهان محافظت کند, پر می گردد و همانطور که شرح داده شده است وقتی سلول های پوست هر نوع ماده مشکوک را تشخیص می دهند, یک واکنش ایجاد می نمایند که باعث التهاب ناحیه می گردد.متخصصان پزشکی به این التهاب به عنوان درماتیت اشاره می نمایند، که می تواند منجر به خارش گردد. سلول های ایمنی می توانند به چیزی واکنش دهند که پوست را لمس کند, یک عفونت کامل بدن یا بیماری.
بعضی جوش ها قرمز, دردناک و تحریک نماینده هستند، در حالی که بعضی دیگر می توانند منجر به تاول و یا تکه شدن پوست شوند.
خارش یک علامت شایع برای بسیاری از شکایات پوستی است. پوست می تواند روی بدن یا فقط در نواحی خاص خارش پیدا کند.
در اینجا بعضی علل خاص خارش بدن، عبارتند از:
پوست خشک:
پوست خشک یکی از شایع ترین علل خارش پوستی است. اگر کسی جوش های قرمز روشن را نبیند یا متوجه تغییر ناگهانی پوست آن ها نگردد, پوست خشک عامل احتمالی است.عوامل محیطی که می توانند منجر به خشک شدن پوست شوند، شامل هوای گرم و سرد با رطوبت پایین هستند. شستن بیش از حد می تواند باعث خشک شدن پوست گردد.
این مشکل می تواند بر هر گروه سنی تاثیر بگذارد, اما با افزایش سن افراد, پوست آن ها نازک تر و خشک تر می گردد.زدن مرطوب نماینده خوب معمولاً می تواند به ترمیم پوست خشک یاری کند.
پوست شدیداً خشک می تواند یک علامت هشدار دهنده برای درماتیت باشد, بنابراین لازم است که یک متخصص پوست برای یاری به نجات و حفظ شرایط بدتر شدن آن تجویز کند.
علائم و نشانه های معمول پوست خشک شامل این موارد است:
* پوست خشن, فلس دار و پوسته پوسته شده* خارش شدید
* ظاهر پوست خاکستری یا بنفش در افرادی با پوست تیره تر
* ترک های پوستی که مستعد خونریزی هستند
* پوسته یا لبهای ترک خورده
مهم است که در پی یاری برای درمان پوست خشک باشید، زیرا ترک پوست می تواند اجازه ورود میکروب ها را بدهد. وجود این میکروب ها در درون پوست می توانند باعث عفونت شوند.
لکه های قرمز و زخم روی پوست اغلب نشانه اولیه عفونت احتمالی هستند.
یک متخصص پوست ممکن است یک مرطوب نماینده ویژه برای اعمال در طول روز یا یک داروی موضعی برای اعمال مستقیم به پوست تجویز کند.
در ادامه فهرستی از بیماری هایی که خود را با خارش پوست نشان می دهند ارائه می کنیم.
بیماری های کلیوی
این بیماری ها باعث ایجاد خارش پوست در سرتاسر بدن می شوند. در این شرایط تنها یک قسمت از بدن درگیر نیست و فرد در کل پوست بدن خود احساس خارش دارد. مطالعات نشان داده اند بیشتر افرادی که دچار بیماری های مزمن کلیوی مثل نارسایی کلیوی می شوند یا افرادی که به هر علتی مثلا ESRD دیالیز می شوند، خارش شدیدی را در سرتاسر بدن خود تجربه می نمایند. علت این موضوع هنوز به طور قطعی معین نشده است. محققان احتمال می دهند خارش پوست در بیماران کلیوی به علت عدم دفع کامل مواد زائد و در نتیجه تجمع مواد سمی مانند اوره در بدن باشد.بیماری های کبدی
خارش مداوم و سرتاسری پوست شاید نشان دهنده بیماری های کبدی باشد. در بیماری هایی همانند سنگ صفرا یا کلانژیت اسکلروزان اولیه از جمله نشانه های بالینی تشخیصی، خارش پوست بدن است. برای از بین بردن این نوع خارش باید مشکل کبدی فرد برطرف گردد و به او داروهایی داده گردد که اسیدهای صفراوی را در بدن کم کند.بیماری های نخاعی
احساس خارش مداوم در ناحیه میانی پشت یعنی درست در راستا نخاع یا همان ستون فقرات، البته بدون این که تظاهرات پوستی اعم از جوش یا قرمزی در آن ناحیه وجود داشته باشد؛ نشان دهنده آسیب اعصاب یا همان نوروپاتی است. عصبانیت یا آسیب های مختلف به ستون فقرات می تواند از علل نوروپاتی باشد؛ زیرا در این حالت به اعصاب فشار وارد می گردد و این فشار خود را با تظاهری همانند خارش نشان می دهد.بیماری پسوریازیس
پسوریازیس بیماری پوستی خودایمنی است که سبب خارش شدید پوست می گردد. این بیماری زمینه ژنتیکی دارد، متاسفانه تا به امروز درمان قطعی برای آن یافت نشده است و درمان ها برای این بیماری صرفا علامتی هستند.بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است که در آن پرزهای روده از بین می فرایند و فرد مشکل سوء جذب پیدا خواهد نمود. این شرایط در صورتی که فرد پروتئینی از دسته گلوتن مصرف کند تشدید خواهد شد. در افراد مبتلا به بیماری سلیاک ایمونوگلوبولینی (آنتی بادی که از جنس IgA است) که در پاسخ به گلوتن، علیه پرزهای روده ایجاد شده است به سلول های پوستی منتقل و سبب واکنش های پوستی می گردد.در این بیماری زخم ها و تاول های پوستی در نواحی زانو، آرنج، کپل ها و موی سر به وجود می آید که خود را با خارش شدید نشان می دهند.
بیماری لنفوم
بیماری لنفوم در بعضی مواقع موجب خارش پوست می گردد. این خارش گاهی با تحریک و گاهی بدون تحریک رخ می دهد. زمانی که فرد شیمی درمانی و پرتودرمانی را آغاز می نماید به تدریج این خارش ها برطرف می شوند.بیماری های تیروئیدی
تیروئید غده بسیار مهم در جلوی گردن است که بیماری های مختلف آن تاثیرات وسیع و متنوعی در بدن، از جمله روی پوست می گذارند. تاثیرات ناشی از غده تیروئید بر پوست، ممکن است به علت تاثیری باشد که این هورمون ها بر غدد عرق پوست دارند. برای مثال کم کاری تیروئید موجب خشکی شدید و آزاردهنده پوست می گردد؛ این موضوع ممکن است به علت کمبود هورمون های تیروئیدی و در نتیجه کاهش ترشحات غدد عرقی پوست باشد. بعلاوه هورمون های تیروئیدی در پوست گیرنده دارند و به صورت مستقیم نیز می توانند موجب بروز این امر شوند.آلرژی
آلرژی یکی از علل شایع خارش پوست در افراد مختلف است. درماتیت تماسی در بیشتر مواقع سبب بروز آلرژی در افراد می گردد. نیکل، پیچک سمی و دیگر ترکیبات موجود در لوازم آرایش، دستمال مرطوب، پدهای آرایشی و … از جمله علل متداول درماتیت تماسی هستند. آلرژی های پوستی خارش های شدیدی را در افراد ایجاد می نمایند.یائسگی
فراوری استروژن در خانم ها زمان یائسگی، بسیار کم و نزدیک به صفر می گردد. از طرفی وجود هورمون استروژن برای فراوری کلاژن لازم است؛ بنابراین با فراوری نشدن کلاژن، پوست فرد بسیار نازک، خشن و آسیب پذیر خواهد شد و در نتیجه خارش پوست را به همراه می آورد.این افراد اغلب بعد از یک دوره هورمون درمانی مشکل شان برطرف شده و دیگر از خارش پوستی رنج نخواهند برد.
سرطان پستان
سرطان پستان گاهی اوقات با خارش نوک پستان و ناحیه رنگی اطراف پستان خود را نشان می دهد. اغلب افراد به این نشانه توجهی ندارند و به پزشک متخصص مراجعه نمی نمایند. بنابراین خارش مداوم و نسبتا شدید نوک پستان ممکن است یک زنگ خطر برای سرطان پستان باشد.چگونه خارش پوست را درمان کنیم
نکته بسیار مهمی که باید در درمان خارش پوست مدنظر قرار داد این است که قبل از انجام هر اقدام درمانی برای برطرف خارش، ابتدا باید علت خارش پوست معین گردد. امکان این تشخیص فقط بر عهده پزشک متخصص است. سپس پزشک با توجه به تشخیص خود، اقدام به درمان خارش می نماید. خارش پوست گاهی اوقات پرچم یک بیماری بسیار مهم و خطرناک در بدن است.متخصصان پوست اغلب به افرادی که به اگزما، آماس پوست، کهیر یا موارد مشابه دچارند، کرم های کورتیکواستروئید را پیشنهاد می دهند. این کرم ها مستقیما بر روی پوست استفاده می شوند تا خارش را کم نمایند. بعلاوه بازدارنده های کلسینورین موضعی و آنتی هیستامین های خوراکی نیز به کاهش خارش یاری می نمایند.
آنتی هیستامین های خوراکی، داروی های ضدحساسیت رایجی هستند که حتی بدون نسخه نیز می توانید آنها را بخرید.
برای افراد مبتلا به پسوریازیس یا نارسایی کلیه، اگر علتی برای اجتناب از دارودرمانی وجود داشته باشد، پزشک راه های دیگری مانند نوردرمانی را پیشنهاد می نماید. در این روش پوست در معرض امواج معینی از اشعه فرابنفش قرار می گیرد تا خارش کنترل گردد.
اقداماتی برای مراقبت از خود
* استفاده از کرم مرطوب نماینده باکیفیت و استفاده از آن حداقل یک یا دو بار در روز؛* استفاده از کرم ضدخارش در محل خارش مثل کرم هیدروکورتیزون که به تجویز پزشک احتیاج ندارد؛
* استفاده از کمپرس سرد و مرطوب در ناحیه دچار خارش؛
* دوش گرفتن با آب ولرم؛
* انتخاب صابون های ملایم بدون رنگ و بو و استفاده از شوینده های لباس ملایم و بدون عطر؛
* عدم استفاده از موادی که پوست را می سوزانند یا باعث واکنش های آلرژیک می شوند، مثل نیکل، جواهرات و پشم.
شاید مهم ترین اقدام برای مراقبت از خود این باشد که پوست تان را نخارانید چراکه باعث التهاب و آسیب بیشتر به پوست می گردد و خارش را نیز بیشتر می نماید.
اگر کرم های بدون نسخه مؤثر نبودند، محل خارش توسعه پیدا کرد یا نشانه هایی فراتر از خارش مشاهده کردید، باید به یک پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا پزشک پس از تشخیص علت خارش، داروهای لازم را برای تان تجویز کند.
مواد ضد خارش پوست
روغن نارگیل و آبلیمو: این دو ماده را به نسبت برابر ترکیب کنید و در قسمت هایی از پوست که دچار خارش هستند اسپری کنید تا متوجه اثر ضدخارشی این ترکیب شوید.جو دوسر: 2 پیمانه از این ماده را در وان حمام بریزید و حدود 20 دقیقه در آن دراز بکشید.
منتول: این ماده دارای خاصیت ضد خارشی است. بنابراین هر پمادی که حاوی منتول باشد خاصیت ضد خارشی برای فرد به همراه دارد. مثل پماد ویکس.
جوش شیرین: اندکی جوش شیرین را با آب مخلوط کنید و روی قسمتی از پوست که در آن احساس خارش می کنید بمالید.
ژل آلوئه ورا: در خصوص این ژل گفتنی است که بعضی مواد موجود در ژل طبیعی این گیاه ارزشمند، محرک بوده و خود سبب به وجود آمدن خارش و دیگر حساسیت های پوستی می شوند لذا بهتر است که از ژل فرآوری شده آلووئه ورا استفاده گردد؛ چرا که مواد آلرژن موجود در ژل به وسیله محققان استخراج شده است و این قبیل مسائل فرد را تهدید نمی نماید.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت نمناک
سایت چطور
منبع: راسخون