فاصله طولانی فراوری برنج گیلان با نوسازی
به گزارش مجله ویراپارس، گیلان و مازندران بزرگ ترین تولیدکنندگان برنج کشور هستند. این 2 استان شمالی 453 هزار هکتار اراضی شالی کاری کشور را دراختیاردارند که سهم گیلان در این میان 238 هزار هکتار و سهم مازندران 215 هزار هکتار است.
جهت دریافت خدمات بازسازی ساختمان با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید.
خبرنگاران آنلاین-علی خوشتراش: این درحالی است که مازندران بافراوری یک میلیون 300 هزارتن شلتوک رتبه نخست کشور را در این زمینه دراختیار دارد. البته درسال زراعی گذشته این استان توانست با افزایش سطح زیرکشت، 120 هزارتن برفراوری سالانه خود اضافه کند. (ایرنا-مهر 98)
اما ازآنجا که میزان اراضی زیر کشت برنج در گیلان 22 هزارهکتار بیش تر ازاراضی زیر کشت مازندران است، انتظار می رود که میزان فراوری برنج درگیلان بیش تر ازهمسایه شرقی اش باشد، ولی درعمل می بینیم شالی کاران این استان درسال زراعی گذشته توانستند فقط یک میلیون و 170 هزارتن شلتوک برداشت نمایند. (ایرنا-شهریور 98)
این 2 آمار نشان می دهد که مازندرانی ها در فراوری برنج پیشگام تر از گیلانی ها هستند. زیرا ایران همه ساله براساس جمعیت فعلی، احتیاجبه بیش از 3 میلیون و 200 هزارتن برنج دارد که برای تامین احتیاج داخلی، مجبور به واردات است. با این وجود اگر میزان فراوری برنج در گیلان به میزان فراوری این محصول در مازندران رشد پیدا می کرد بی شک اکنون احتیاج کشور به واردات کاهش بیش تری پیدا می کرد. حال این آمارها نشان می دهد که گیلان دریک جای توسعه و مدرنیزاسیون کشاورزی جا مانده است. این درحالی است که مسئولان و متولیان کشاورزی این استان معتقدند که گیلان در نوسازی اراضی شالی کاری جلوتر از همه استان های کشور هستند، اما در عمل می بینیم که مازندران خود را برای برطرف احتیاج کشور به برنج نزدیک تر نموده است.
کشت ارقام بومی برنج؛ دلیل کاهش فراوری در گیلان
معاون بهبود فراوریات گیاهی سازمان جهادکشاورزی گیلان درگفت وگو با خبرنگاران آنلاین اظهارکرد که پایین بودن میزان فراوری برنج وابسته به ارقامی است که در این استان کشت می گردد.
مسعود الماسی گفت:شالی کاران گیلانی اصرار بر کشت ارقام بومی دارند، اما کشاورزان مازندرانی به کشت برنج پرمحصول نیز مبادرت می ورزند.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که ارقام بومی از نظر غذایی، باکیفیت تر از ارقام پرمحصول و بازار پسندتر هستند. به همین دلیل هم باکیفیت ترین برنج کشور در این استان فراوری می گردد.
الماسی در پاسخ به این پرسش که آیا این کاهش فراوری ازنظراقتصادی به صرفه است، شرح داد:اگر بخواهیم میزان درآمد حاصل از فروش برنج بومی و برنج پرمحصول را مورد سنجش قرار بدهیم خواهیم دید که هم کشاورز گیلانی و هم کشاورز مازندرانی چه در کمیت فراوری و چه در کیفیت فراوری به نتیجه مطلوب خود دست می یابند.
شرایط نوسازی اراضی شالی کاری گیلان
با توجه به اهمیت طرح تجهیز و نوسازی اراضی به ویژه زمین های شالی کاری گیلان که اجرای آن مزیت های فراوانی نیز برای کشاورزان و اقتصاد منطقه در بر دارد؛ به تازگی رئیس جهاد کشاورزی گیلان اعلام نموده است:260 میلیارد ریال منابع ملی برای تجهیز و نوسازی اراضی شالی کاری این استان اختصاص یافته است.
علی درجانی جلوگیری از تغییر کاربری زمین های شالیزاری، افزایش بهره وری و بهبود کشت و زرع محصول استراتژیک برنج را از اهداف اجرای این طرح دانست.
درجانی ارتقای شرایط کشاورزان در راستای توسعه پایدار را پیشبرد برنامه تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری گفت و گفت: در حال حاضر و با توجه به مساعدت های وزارت جهاد کشاورزی اجرای این طرح در 1720 هکتار از اراضی استان شروع شده است. ساخت شبکه منظم آبیاری و زهکشی، احداث کرت های منظم هندسی و تسطیح اراضی از مهم ترین کارنمودهای مثبت اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی برنجکاری است و جهاد کشاورزی گیلان با اجرای این طرح درصدد احداث ابنیه های فنی، شن ریزی جاده ها ساخته شده و احداث شبکه جاده های بین مزارع است.
او اظهار داشت: با ساخت شبکه جاده ها بین مزارع امکان ورود و تردد انواع ماشین آلات مختلف کشاورزی به داخل اراضی فراهم می گردد. مطمئناً در صورت پیشبرد هر چه بیشتر این برنامه اهدافی نظیر افزایش بازدهی کار و کاهش چشمگیر هزینه های فراوری نیز به خوبی محقق می شوند. این طرح طبق برنامه در شهرستان های رشت، شفت، تالش، آستانه اشرفیه، لنگرود، لاهیجان، رودسر و صومعه سرا به مرحله اجرا در می آید. (تسنیم-آذر98)
پروژه های کم نتیجه
ایران در شرایط کنونی و با استناد به گفته مدیرکل دفتر جمعیت مرکز آمار کشور، حدود 83 میلیون جمعیت دارد. باتوجه به این میزان جمعیت و احتیاجکشور به 3 میلیون و 200 هزارتن برنج و و فراوری بالای 2 میلیون 200 هزارتن این محصول، جا دارد دست اندرکاران و متولیان امر برای اصلاح شرایط موجود و بهبود شرایط فراوری، اقدامات موثری را برای افزایش فراوری درنظر بگیرند.
فراوری محصول باکیفیت بی شک مورد استقبال بازار است، اما باید درنظر گرفت که آیا همه مردم کشور توان خرید محصول با کیفیت را دارند؟ به نظر می رسد پاسخ این پرسش در میزان واردات برنج نهفته است. مساله ای که دراین سال ها حاشیه ها و شائبه های زیادی به همراه داشته است. دولت ابتدا آماری از جمعیت، فراوری و مصرف ارائه می دهد، سپس با نتیجه گیری صوری از این آمارها، سراغ احتیاجها می رود. این آمارها به اصطلاح روی کاغذ درست و صیحیح هستند، اما درنهایت می بینیم بازار مصرف و احتیاجمندی ها، همه برنامه های دولت را به هم می ریزد و تنش های زیادی را دربازار برنج ایجاد می نماید. به همین دلیل است که دائما شاهد تغییرات نرخ این محصول در بازارها هستیم. گاهی شاهدیم که قیمت برنج افول و گاهی هم رشد سرسام آوری پیدانموده است. دلیل این نابسامانی ها بی شک درنبود آمار درست و علمی دربازار مصرف نهفته است. زیرا همه اقشار توان خرید برنج درجه یک فراوریی کشوربا قیمت بالا را ندارند و سراغ محصولی ارزان تر می فرایند. در این شرایط واردنمایندگان وقتی می بینند بازار تقاضا مطلوب است خارج از میزان مشخص شده رسمی برنج وارد می نمایند. مساله ای که این سال ها عامل اصلی اختلاف ها بین زنجیره فراوری، مصرف، بازار و مدیریت این دایره بوده است.
انتظار از دولت
دولت در عرصه فراوری بازار وظیفه ای جز نظارت، مدیریت و هماهنگی ندارد. به نظر می رسد در این رابطه هم باید برای حل مشکل ورود کند. به همین دلیل انتظار می رود قبل از هرچیزی آماری درست و میدانی ازمیزان مصرف این محصول در کشور داشته باشد تا براساس آن بتواند نوع فراوری را مدیریت کند. اگر بخواهیم عددی از میزان تقاضای برنج درجه یک، برنج پرمحصول و وارداتی به دست آید، آن زمان می توان نوع و نحوه فراوری را مدیریت کرد. به عنوان مثال اگر 40 درصد کشور خواستار برنج بومی درجه یک هستند و 60 درصد خواستار برنج پرمحصول و وارداتی و در این شرایط 60 درصد برنج فراوریی از نوع بومی باشد، بیشک همه موازنه ها به هم می خورد و همه برنامه ها به هم می ریزد، مساله ای که اکنون بازار فراوری و مصرف برنج در کشور با آن درگیر است.
یک پیشنهاد به دولت
کشاورزی ایران و به دنبال آن کشاورزی گیلان هنوز تا مدرنیزاسیون فاصله زیادی دارد. هزینه های نوسازی ازیک سو و مقاومت های کشاورزان سنتی دراجرای طرح های نوین از سوی دیگر موجب می گردد تا این فرایند به کندی پیش رود. مساله ای که می توان آن را در استقبال نکردن کشاورزان از کشت رقم های جدید و پرمحصول برنج مشاهده کرد. اگردولت بتواند احتیاجسنجی های خود را در زمینه مصرف برنج به نقطه مطلوب برساند، می تواند با ارائه بسته های تشویقی به کشاورزان برای کشت ارقام پرمحصول، میزان فراوری برنج را از نظر کمی به نقطه مورد نظر برساند و آشفتگی امور سرانجام دهد.
منبع: همشهری آنلاین