خبرنگاران افزایش 300 درصدی دستمزد نشاء برنج در مازندران - مجله ویراپارس

به گزارش خبرنگاران ،این افزایش دستمزد 500 تا 600 هزار تومانی برای هشت ساعت کار روزانه در حالی است که کارگران برای نشاء برنج در سال گذشته بین 200 تا 250 هزار تومان ، دستمزد می دریافتد.

از طرفی دیگر، کاهش ورود کارگران غیربومی به کمتر از یک سوم سال های گذشته و همزمانی فصل نشاء با ماه رمضان سبب شده است تا قدرت چانه زنی شالیکاران نیز سال جاری از بین برود در حالی که بر خلاف سال های پیش ، این بار کارگران هم روی نرخ اعلامی ایستادگی می نمایند و با یکدیگر اتحاد دارند.

اگر چه از حدود 10 سال پیش تا کنون با شروع مکانیزه شدن کشت برنج هر ساله احتیاج به کارگر برای نشاء کاهش می یابد ، ولی همچنان بیش از نیمی از 215 هزار هکتار زمین های شالیزاری مازندران به صورت سنتی و با دست نشاء می گردد.

در حال حاضر بیشترین هزینه در کشت برنج مربوط به دستمزد کارگران است. به عبارتی شالیکاران سال جاری علاوه بر تحمل افزایش قیمت چهار تا پنج برابری بیشتر نهاده های کشاورزی نظیر کود و سموم ، با افزایش حدود سه برابری دستمزد نشاکاران نسبت به سال گذشته روبرو هستند.

هر چند بالا رفتن نرخ تورم و کاهش شدید قدرت خرید سبب می گردد تا مبلغ مزد کارگران کشاورزی بویژه نشاکاران قابل توجیه باشد ، اما این موضوع برای کشاورزان که اکنون هیچ چاره ای جز کنار آمدن با مبلغ درخواستی و پرداخت روزمره آن به صورت نقدی ندارند ، مشکل ساز و نگران نماینده است.

آنالیز های میدانی خبرنگار خبرنگاران از محل های تجمع کارگران داوطلب کار در زمین های کشاورزی در میادین شهرهای بابل و آمل که این روزها پیک نشا کاری را پشت سر می گذارند ، حاکی است که کارگران به هیچ وجه حاضر به قیمت شکنی نرخ دستمزدشان نیستند و هر شالیکاری که با این قیمت های کنار نیاید ، باید دست خالی به روستا برگردد.

کارگرانی که حاضر به نشاء در زمین شالیزاری هستند دستمزد کمتر از 500 هزار تومان را به صرفه نمی دانند و جواب رد می دهند در حالی که کارگرانی که برای کار در خزانه جهت خارج کردن بوته نشاء درخواست دریافت می نمایند ، قیمت 600 هزار تومان را پیشنهاد می دهند.

کار کردن در خزانه برنج به خاطر سختی شرایط کار، گران ترین نرخ دستمزد را دارد و نشاء نیز پس از آن قرار می گیرد.برای نشای هر هکتار شالیزار به حدود 15 کارگر مرد احتیاج است.

کشاورزانی که مجبورند برای کار در شالیزارهای خود از کارگران روزمزد استفاده نمایند ، در شرایط عادی باید علاوه بر دستمزد ، صبحانه، ناهار و عصرانه آنها را هم تامین نمایند.

دستمزد پایین غیربومیان

افزایش سه برابر دستمزد کارگری در شالیزارهای مازندران در حالی است که مشاهدات و آنالیز ها خبرنگار خبرنگاران نشان می دهد که کارگران غیر بومی نیز که از شیراز ، گرگان و بجنورد وارد روستاهای بخش مرکزی استان شدند ، به دلیل تعداد کم آنان با افزایش تقاضا از سوی صاحبان زمین برای نشا کاری روبفرایند و دستمزد روزانه این کارگران که دوسوم آنان زن هستند تا 300هزار تومان است .

کارگران زن و مرد این استان ها با در اختیار دریافت مکانی برای استراحت در شهرهای بابل، آمل، بابلسر و فریدونکنار هر صبح با سرکارگران محلی برای کار به مزارع اعزام می شوند.

در حال حاضر تقاضا برای به کارگیری کارگران نشاکار غیر مازندرانی بسیار زیاد است چراکه نرخ آنان به نسبت نرخ نشاکاران بومی تا 50 درصد کمتر است.

مرتضی جعفری یکی از نمایندگان کارگران نشاکار منطقه کام فیروز استان فارس به خبرنگار خبرنگاران گفت که سال جاری به دلیل محدودیت کرونایی فقط حدود 30 نفر از نشاکاران غیر بومی به روستایشان آمدند در حالی که سال های قبل از کرونا 170 نفر در قالب 6 گروه برای کارگری به این روستا می آمدند.

کام فیروز در 130 کیلومتری شیراز قرار گرفته است و منطقه ای از استان فارس است که در آن کشت برنج وجود دارد.

وی اضافه نمود : سال جاری نرح نشاکاران غیر بومی 280 تا 300 هزار تومان است که این قیمت حدود 45درصد کمتر از نرخ نشاکاران محلی است.

سید حسن هاشمی یکی از شالیکاران بخش لاله آباد بابل هم به خبرنگار ما گفت : درخواست 500 هزار تومانی برای کار در شالیزار رقم بالایی برای کشت برنج محسوب می گردد و احتیاج به نقدینگی را دوچندان نموده است.

وی با بیان اینکه دستمزد نشاکاران باید همان روز پرداخت گردد، شرح داد: زمانی که بوته نشاء برنج آماده انتقال به زمین اصلی می گردد ، باید در هر شرائط آب و هوایی و شرایط دستمزدها به زمین انتقال یافته و نشاء گردد و این مساله باعث می گردد تا شالیکاران مجبور به تن دادن به هر نرخی از دستمزد کارگری شوند.

این شالیکار بابلی گفت که سال جاری گرانی نهاده های کشاورزی نیز بسیاری از کشاورزان را بدهکار و نقدینگی آنان را به صفر رساند.

نخستین نشاء مکانیره برنج مازندران از نوع گونه طارم محلی 22فروردین ، حدود 10 روز زودتر از فصل زراعی گذشته ، در شهرستان محمودآباد انجام شد.

طبق اعلام رسمی سازمان جهاد کشاورزی ، سال جاری بیش از 130 هزار هکتار نشا کاری به صورت مکانیزه انجام گردد که 30 هزار هکتار بیشتر از سال گذشته است.

در کشت مکانیزه صفر تا صد انجام کار طی قرارداد با صاحبان بانک نشاء است ، یعنی کشاورز فقط اقدام به شخم و شیار و آماده سازی زمین خود می نماید و فرایند خرانه گیری ، عمل آوری بوته نشاء و کاشت آن بر عهده بانک نشاء است.

در نشا کاری سنتی کشاورزان مناطق مختلف مازندران معمولا از اواخر اسفند تا اواخر فروردین سال بعد عملیات خزانه گیری برای عمل آوری بوته نشاء را انجام می دهند و پس از 40 تا 45 روز مراقبت، بوته را برای کشت به زمین اصلی منتقل می نمایند. در این روش هر کشاورز برای کاشتن نشاء در هر هکتار شالیزار باید دستکم 15 کارگر ماهر به کار بگیرد ، اما در کشت مکانیزه این فرایند به صورت یکجا در بازه زمانی کمتر از 22 تا 25 روز توسط یک نفر به عنوان طرف قرارداد بانک نشاء صورت می گیرد.

کشت مکانیزه برنج احتیاجمند در اختیار داشتن نشاء یکدست از لحاظ ارتفاع ریشه و ساقه است تا ماشین نشاکار بتواند آن را در شالیزار بکارد. عمل آوری اینگونه نشاء عمدتا در بانک های نشاء امکان پذیر است و نشایی که در خزانه گیری سنتی به دست می آید نمی تواند برای کشت مکانیزه مناسب باشد.

طبق آمار رسمی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در حال حاضر 196 واحد بانک نشاء در استان فعال است که90 درص این واحد ها در دولت تدبیر و امید راه ندازی شد.

ایجاد بانک نشا و به کارگیری دستگاه نشاکار در زمین های یکپارچه شالیزاری از مهم ترین راهکارها برای بهبود فرایند فراوری برنج و کاهش هزینه است تا زنجیره مکانیزاسیون کشت و کار برنج شتاب بگیرد، موضوعی که می توان با آمار و ارقام گفت که همزمان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید توجه ویژه ای در این بخش ها شده است.