پژوهشکده مردم شناسی قدیمی ترین نهاد علوم اجتماعی ایران - مجله ویراپارس

به گزارش خبرنگاران به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علیرضا حسن زاده، رییس پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه این مطلب را در نشست مردم شناسی که به مناسبت هفته پژوهش برگزار گردید، گفت.

او با تشریح موقعیت ممتاز پژوهشکده مردم شناسی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، به برگزاری جشن هشتادمین سال تاسیس نهاد مردم شناسی در سال 1395اشاره نمود.

او با تاکید بر این نکته که اهمیت پژوهشکده مردم شناسی نه تنها ملی ، بلکه فراملی است گفت: اگر کسی بخواهد تاریخ مطالعات خاورمیانه را بنویسد مجبور است به پژوهشکده مردم شناسی اشاره نموده و به آن بپردازد.

حسن زاده با اشاره به شکل گیری اولین نهاد مردم شناسی در خاورمیانه در سال 1925 در ترکیه گفت: در سال 1936 نیز پژوهشکده مردم شناسی مرکز مردم شناسی در ایران شکل گرفت.

او اضافه کرد: اولین بار اطلس مردم نگاری سرزمین در سال 1316 تحت عنوان نقشه فرهنگی کشور مطرح شد که بعد از انقلاب استاد میرشکرایی این طرح را دنبال کرد و بعد از مدتی وقفه ، از چهارسال پیش پژوهشکده مردم شناسی کار روی این اطلس را شروع کرد.

او گفت: پژوهشکده مردم شناسی با بیش از 200جلد کتاب بیشترین کتاب را در حوزه مطالعات مردم شناسی در بین همه نهادهای خصوصی و دولتی فراوری نموده است.

حسن زاده از وجود هزار پژوهش در گنجینه مرکز اسناد مردم شناسی اطلاع داد و از شاخصه های این پژوهشکده به مطالعات میدانی اشاره نمود و گفت: در حالی که در بیشتر جاها شاهد مطالعات نظری فاقد میدان هستیم، همه پژوهش های پژوهشکده مردم شناسی از گذشته تا کنون بر مبنای مطالعات میدانی بوده است و به همین دلیل در حوزه فراوری علم بومی قرار می گیرد.

او در ادامه به نقش پژوهشکده مردم شناسی در فراوری گفتمان های هویت در حوزه عمومی اشاره نمود و گفت: این پژوهشکده بسیاری از مباحث مانند نوروز، میراث طبیعی، مردم شناسی غذا، مردم شناسی آب و یلدا را برای نخستین بار عنوان نمود و امروز شاهد برگزاری همایش ها و نشست هایی با این موضوعات هستیم.

او اضافه کرد: از شهریور سال 1393 به همراه همکاران کوشش های بسیاری داشتیم که از آن جمله می توان به فراوری 42 کتاب و انجام پژوهش ها و برگزاری همایش های مختلف اشاره نمود و در صورت افزایش حمایت ها این پژوهشکده قادر به انجام فعالیت های بیشتر و گسترده تر خواهد بود.

حسن زاده در ادامه از چاپ 12 کتاب و 4 مجله توسط پژوهشکده مردم شناسی اطلاع داد و گفت: 11 کتاب نیز دردست چاپ است.

او با اشاره به انجام 9 تحقیق پیمانی گفت: 32 تحقیق موظفی، پیمانی و امانی در حال اجرا است.

او همچنین به چاپ 58 مقاله ،برگزاری یک همایش ملی ، 17 سمینار و نشست علمی وبرگزاری 5 کارگاه اشاره نمود.

تشکیل کمیته نجات بخشی با رویکرد مطالعات مردم شناسی

بهروز عمرانی، سرپرست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بر لزوم تشکیل کمیته ای در زمینه نجات بخشی با توجه به مطالعات مردم شناسی تاکید نمود.

او گفت: امیدوارم با یاری تک تک اعضا بدنه مردم شناسی که از حوزه های بسیار موثر در مطالعات میراث فرهنگی و گردشگری پژوهشگاه است بتوانیم هر سال کارنامه دقیق تر، کاربردی تر و همه شمول تری را ببینیم.

در ادامه نشست عبدالکریم شادمهر، معاون اداری مالی و توسعه مدیریت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز به ارایه توضیحاتی درباره تاریخچه شکل گیری اطلس پرداخت و گفت: این سیستم باید سامانه ای باشد که نه تنها بحث اطلس را دنبال می نماید بلکه زمینه ایجاد مدیریت دانش را در بحث پژوهشکده مردم شناسی نیز فراهم کند.

رونمایی فاز دوم اطلس مردم نگاری سرزمین تا انتها سال

معصومه رخشا، مدیر بخش اطلس پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه دیگر سخنران این نشست بود که به ارایه اطلاعاتی در زمینه اطلس مردم نگاری سرزمین پرداخت.

او از رونمایی فاز دوم اطلس مردم نگاری سرزمین تا انتها امسال توسط پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اطلاع داد.

به گفته او، یکی از برنامه های پژوهشکده مردم شناسی در توسعه اطلس مردم نگاری سرزمین جلب مشارکت ادارات کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کل استان ها به منظور آماده سازی محتوای ضروری است.

رخشا گفت: اطلس مردم نگاری سرزمین، یکی از برنامه ها و اولویت های پژوهشکده مردم شناسی در چند دهه اخیر بوده که در اساسنامه تاسیس و شکل گیری پژوهشکده مردم شناسی نیز به آن اشاره شده است.

او اضافه کرد: نرم افزار اطلس مردم نگاری سرزمین در سال 1397 آماده شده و در مرحله نخست بارگذاری اطلاعات آن به انجام رسیده و اطلاعات مرتبط با آیین های یلدا و نوروز در 17 استان کشور بارگذاری شده است.

به گفته او، بر این اساس 2498 مدخل و زیر مدخل مرتبط با آیین های یلدا و نوروز ثبت شده و استان، شهر و روستا را پوشش داده است.

رخشا گفت: در اطلس مورد اشاره این قابلیت وجود دارد که موضوعات کلیدی جستجو شده و ارزیابی تطبیقی در مورد آنها صورت گیرد.

او اضافه کرد: اطلس مردم نگاری دارای 19 مدخل اصلی و 88 زیر مدخل است و عناوین آن شامل کلیات، خانواده و خویشاوندی، راه های ارتباطی، زبان، شیوه های معیشت، گاه شماری، پژشکی مردمی، واحدهای اندازه گیری، فناوری های بومی، شیوه های حمل و نقل، مسکن، خوراک، بازی، ورزش، هنر، ادبیات شفاهی، آیین ها و مراسم و سوغات است.

او اظهار کرد: در این اطلس 138 فرم بر اساس موضوعات مختلف طراحی شده و مجموعه ای از نقشه ها، فایل های متنی، عکس، فیلم و صوت را شامل می گردد و در دوره های مختلف زمانی اطلاعات آن توسط پژوهشکده مردم شناسی بارگذاری خواهد شد.

در ادامه این نشست ضمن تقدیر از پژوهشگران برتر پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه از اطلس مردم نگاری سرزمین نیز رونمایی شد.