مقاله: مسجد کوردوبا (اسپانیا)
به گزارش مجله ویراپارس، فرمانرواهای مسیحی یکی بعد از دیگری مسجد را تغییر دادند و المان های مختلفی به آن اضافه کردند اما بنای مسجد هیچگاه تخریب نشد؛ در نتیجه سازه ای که برای این زمان باقی مانده یک ساختمان ترکیبی با نام مسجد کلیسای جامع کوردوبا است. در قرن سیزدهم پادشاه آلفونسوی دهم بر ساخت محراب های سلطنتی و ویلاویکیوزا نظارت کرد و در قرن شانزدهم چارلز پنجم یک سالن بزرگ رنسانسی را درست در وسط مزکیتا اضافه کرد.
در اواخر قرن دهم میلادی زمانی که مسجد کوردوبا در آخرین مراحل ساختش بود، پادشاهی اسلام در قدرتمندترین دورانش بود. برای مستحکم کردن قوای مورها در قلمروهای مسیحی اسپانیا، سلحشوری به نام المنصور جنگی خونبار در شمال اسپانیا را آغاز کرد. بعد از فتح شهر سانتیاگو ده کومپوستلا او دستور داد ناقوس های کلیسای جامع شهر را بردارند و به کوردوبا منتقل کنند؛ جایی که ناقوس ها ذوب شدند و برای ساخت چراغ های مسجد استفاده شدند. در سال 1236 کوردوبا توسط مسیحیان بازپس گرفته شد. پادشاه فردیناند سوم بی درنگ دستور داد چراغ های مسجد برداشته شوند و به سانتیاگو ده کومپوستلا برده شوند؛ در آنجا چراغ ها دوباره به ناقوس های کلیسا جامع شهر تبدیل شدند.
جایی که هم اکنون مسجد کوردوبا قرار گرفته، در ابتدا منزلگاه یک معبد رومی بود که بعدها با یک کلیسای مسیحی ویزیگوت جایگزین شد. در سال 711 میلادی، زمانی که مورها اندلس را از مسیحیان گرفتند، کلیسای ویزیگوت به دو بخش تقسیم شد و به عنوان محلی برای عبادت هم مسیحیان و هم مسلمانان مورد استفاده قرار گرفت؛ یک نمایش قابل توجه از همزیستی بین ادیان. اما حکم فرمایی این کثرت گرایی دینی در کوردوبا دیری نپایید. در سال 784 به دستور امیر عبدالرحمان کلیسا تخریب شد و کار بر روی یک مسجد جامع شروع شد. کار ساخت برای بیشتر از دو قرن به طول انجامید و وقتی سرانجام در سال 987 تکمیل شد، مسجد کوردوبا بزرگترین مسجد در تمام قلمرو اسلام بود.
منبع مقاله: مسجد کوردوبا (اسپانیا)