سرطان واژن چیست و چگونه درمان می گردد؟ - مجله ویراپارس

سرطان واژن سرطان نادری است که در کانال واژن (عضوی ماهیچه ای که رحم را به قسمت بیرونی دستگاه تناسلی زنانه متصل می نماید) ایجاد می شود. این سرطان اغلب بر روی سلول های سطحی پوشاننده کانال واژن بروز می نماید. شروع سرطان به خودی خود در ناحیه واژن نادر می باشد و غالبا سلول های سرطانی از دیگر بافت های سرطانی در قسمت های دیگر بدن به این ناحیه منتقل می شوند و باعث پیدایش سرطان در کانال واژن می گردند. تشخیص به موقع و زودهنگام این بیماری شانس درمان را افزایش می دهد. اگر این سرطان به دیگر قسمت های واژن سرایت کند، درمان بسیار مشکل می شود.

علائم سرطان واژن چیست؟

این بیماری ممکن است در مراحل اولیه علامتی از خود نشان ندهد. در صورت پیشرفت این بیماری در بدن شما علائم زیر قابل مشاهده است:

• خونریزی غیرطبیعی واژن: به طور مثال مشاهده خونریزی پس از رابطه جنسی یا پس از یائسگی
• ترشحات آبکی واژن
• وجود توده یا غده در واژن
• ادرار دردناک
• تکرر ادرار
• یبوست
• بروز درد لگنی

علت بروز سرطان واژن چیست؟

علت دقیق بروز این سرطان معین نیست؛ به طور کلی سرطان ها زمانی شروع می شوند که سلول های سالم در هر عضوی از بدن طی یک جهش ژنتیکی به سلو ل های غیرطبیعی تغییر نمایند. سلول های بدن به طور طبیعی رشد می نمایند و در یک نرخ معین شده تکثیر می شوند و در نهایت در یک زمان معین شده از بین می فرایند. ولی سلول های سرطانی به طور غیرطبیعی و خارج از کنترل رشد نموده و تکثیر می شوند و از بین نمی فرایند. در نهایت توده های سرطانی شکل می گیرند و باعث بروز سرطان می شوند. سلول های سرطانی به بافت های نزدیک خود حمله نموده و می توانند در اثر شکستن و تقسیم شدن به دیگر قسمت های بدن منتشر شوند که در اصطلاح به این پدیده متاستاز ( metastasize) یا انتشار سلول های سرطانی گفته می شود.

انواع سرطان واژن

این سرطان بر اساس نوع سلولی که سرطان از آن شروع شده است به انواع مختلفی تقسیم می شود:

• سرطان کارسینوم سلول سنگفرشی که در سلول های پوشاننده سطح کانال واژن بوجود می آید؛ این سرطان شایع ترین نوع سرطان واژن می باشد.
• آدنوکارسینوم واژینال که در سلول های غدد لنفاوی موجود در واژن بوجود می آید.
• ملانوم واژینال که بر روی سلول های فراوری نماینده رنگدانه (ملانوسیت ها) بروز می نماید.
• سارکوم واژینال که بر روی بافت های نگهداره کانال واژن یا بر روی قسمت عضلانی واژن بوجود می آید.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به سرطان واژن چیست؟

• افزایش سن: خطر ابتلا به این سرطان با افزایش سن بالا می رود. بیشتر افرادی که این بیماری در آن ها تشخیص داده شده است بالای 60 سال سن داشته اند.
• وجود سلول های غیر طبیعی در واژن که نئوپلاسی داخل پاتوژن واژینال نامیده می شوند: این سلول ها اغلب در اثر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که از طریق رابطه جنسی با فرد ناقل منتقل می شود بوجود می آیند و علاوه بر این سرطان می توانند باعث بروز سرطان دهانه رحم نیز شوند.
• داشتن بیش از یک شریک جنسی
• داشتن سن پایین در اولین رابطه جنسی
• استعمال دخانیات
• ابتلا به ویروس HIV
• سرطان واژن می تواند به دیگر اعضای بدن از جمله ریه ها، کبد و استخوان سرایت کند و باعث ایجاد سرطان در این اعضا شود.

راه های تشخیص سرطان واژن چیست؟

گاهی اوقات این بیماری طی یک معاینه لگنی ساده قبل از آنکه علائمی از آن بروز کند تشخیص داده می شود. انجام آزمایش پاپ اسمیر راه دیگری برای تشخیص این بیماری است. تست پاپ اسمیر اغلب برای تشخیص سرطان دهانه رحم استفاد می شود. اما گاهی اوقات سلول های سرطانی واژن به یاری این آزمایش قابل تشخیص می باشند.

پزشک شما ممکن است بر اساس مشاهدات معاینه لگنی و نتایج آزمایش پاپ اسمیر انجام آزمایشات دیگری را برای شما در نظر بگیرد:

آنالیز کانال واژن با یک دستگاه عظیمنمایی: کولپوسکوپی آزمایشی است که طی آن با یک ابزار مخصوص و مجهز به نور که کولپوسکوپ نامیده می شود محیط داخل واژن شما به دقت آنالیز می شود و در صورت وجود، سلول های غیرطبیعی تشخیص داده می شوند.

خارج کردن قسمتی از بافت واژن برای انجام آزمایش: بیوپسی یا نمونه برداری عملی است که طی آن قسمتی از بافت مشکوک جهت انجام آزمایش سلول سرطانی از بدن خارج می شود. ممکن است این نمونه برداری طی انجام آزمایش کولپوسکوپی انجام شود. نمونه خارج شده جهت انجام آزمایش به آزمایشگاه ارسال می شود.

مراحل سرطان واژن

تشخیص مرحله ای که سرطان در آن وجود دارد می تواند به معین روش درمانی یاری نماید. مراحل پیشرفت این سرطان در بدن به توضیح زیر می باشد:

• مرحله اول (Stage I): سرطان به بافت دیواره واژن محدود می باشد و پیشرفت جدیدی ننموده است.
• مرحله دوم (Stage II): توده سرطانی به بافت درونی تر واژن انتشار پیدا نموده است.
• مرحله سوم (Stage III): توده سرطانی به مراتب بالاتر و به داخل لگن رسیده است.
• مرحله چهارم (Stage IVA): سرطان به اعضای مجاور همانند مثانه و رکتوم رسیده است.
• مرحله پنجم (Stage IVB): سرطان به اعضای دورتری از واژن همانند کبد انتقال یافته است.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هر یک از عوارض و علائم سرطان واژن، حتما به پزشک خود مراجعه نمائید. علائمی همچون خونریزی غیرطبیعی واژن. چرا که این سرطان همواره با علائم همراه نیست. در هر بار معاینه لگنی حتما به توصیه های پزشک خود توجه نمائید.

راه های درمان سرطان واژن

انتخاب روش درمانی مناسب به نوع و مرحله ای که سرطان در آن قرار گرفته است بستگی دارد. درمان این بیماری اصولا به روش های جراحی یا پرتو درمانی انجام می گیرد.

جراحی

روش های جراحی که برای درمان ممکن است انتخاب شوند به توضیح زیر می باشد:

• خارج کردن تومور یا ضایعه: توده سرطانی محدود شده به پوشش خارجی واژن ممکن است از طریق جراحی به همراه بخشی از بافت سالم اطراف آن (برای اطمینان از خارج شدن کامل توده سرطانی) خارج شود.
• واژینکتومی یا خارج کردن کامل واژن از بدن: خارج کردن کامل واژن از درون بدن ممکن است جهت بیرون آوردن کامل بافت سرطانی از داخل بدن لازم باشد. بسته به گسترش سرطان در بدن، جراح ممکن است رحم و تخمدان ها را نیز از بدن خارج نماید که به آن عمل هیسترکتومی گفته می شود. خارج کردن غدد لنفاوی اطراف توده سرطانی نیز ممکن است انجام گیرد که به آن عمل لنفادنکتومی گفته می شود.
• بیرون آوردن بیشتر اندام های لگن طی عمل جراحی: در صورتی که توده سرطانی به دیگر اعضای بدن شما در ناحیه لگن سرایت نموده باشد، ممکن است این عمل انجام گیرد. در طی عمل جراحی لگنی، جراح ممکن است اجزای متعددی از جمله مثانه، تخمدان ها، رحم، کانال واژن، رکتوم و قسمت پایین روده عظیم شما را از داخل لگن خارج نماید.

در صورتی که کل واژن در طی عمل از بدن بیمار خارج شود، واژن جدیدی در داخل بدن تعبیه می شود. پزشکان از طریق پوست و بخش هایی از روده یا قسمت هایی از عضلات دیگر بدن اقدام به ساخت واژن جدید می نمایند.

پرتو درمانی

پرتو درمانی روشی که در آن به یاری پرتوهای پر انرژی همانند اشعه ایکس سلول های سرطانی از بین می فرایند. این عمل به دو روش انجام می گیرد:

• تابش خارجی: طی این عمل اشعه های پر انرژی از روی شکم یا ناحیه لگن (بسته به عظیمی و منطقه قرار گرفته توده سرطانی) بر روی بدن شما تابیده می شود. بیشتر زنان مبتلا به سرطان واژن از طریق تابش خارجی تحت درمان قرار می گیرند.
• تابش داخلی: طی این عمل دستگاه تاباننده پرتوهای رادیواکتیو به داخل واژن شما وارد می شود. بیمارانی که در مراحل اولیه این بیماری قرار دارند ممکن است از این طریق تحت درمان قرار گیرند. ممکن است بعضی بیماران پس از دریافت تابش خارجی تحت تابش داخلی نیز قرار گیرند.

روش های درمانی دیگری که ممکن است انتخاب شود شیمی درمانی و تحت درمان قرار دریافت در کلینک ها برای انجام آزمایشاتی است که ممکن است منجر به کشف روش درمانی جدید منجر شود.