همه چیز راجع به سیستم اسکلتی بدن انسان - مجله ویراپارس

ساختار و عملکرد سیستم اسکلتی

در مجموع، اسکلت انسان از 206 استخوان تشکیل شده است. علاوه بر استخوان ها، سیستم اسکلتی انسان شامل شبکه ای از تاندون ها، رباط ها و غضروف ها نیز می باشد که استخوان ها را تثبیت و به هم متصل می نمایند. ساختار و عملکرد سیستم اسکلتی پشتیبانی ساختاری را برای بدن انسان فراهم نموده و از اندام های آن محافظت می نماید.

بزرگترین استخوان در بدن انسان، استخوان ران و کوچکترین آن استیپ های گوش میانی است که فقط 3 میلی متر طول دارند. استخوان ها بیشتر از پروتئین کلاژن ساخته شده اند و ساختار داخلی شبیه به لانه زنبوری دارند که این ساختار باعث سفتی و استحکام و در عین وزن کم استخوان ها می گردد.

استخوان ها برای حفظ موقعیت بدن و فراوری حرکات دقیق و کنترل شده با عضلات همکاری می نمایند. بدون وجود سیستم اسکلتی ما نمی توانیم بنشینیم، راه برویم یا بدویم.1

رشد و نمو استخوان

رشد اسکلت اندازه و نسبت بدن را معین می نماید.

حدود شش هفته پس از لقاح، استخوان ها در جنین آغاز به شکل گیری می نمایند و نوزادان با حدود 300 استخوان جداگانه متولد می شوند. به طور طبیعی با رشد کودک تا سن 25 سالگی بعضی از این استخوآن ها به هم می پیوندند و 206 استخوان از این اسکلت باقی می مانند.

بیشتر استخوان ها از غضروف هیالین آغاز می شوند. غضروف به تدریج به وسیله فرآیندی به نام استخراج تبدیل به استخوان می گردد. رشد استخوان در مرکز غضروف آغاز می گردد.

با بزرگتر شدن استخوان ها، فعالیت رشد استخوان به سمت انتهای استخوان ها تغییر می نماید (صفحه رشد)، که باعث طولانی تر شدن استخوان ها خواهد شد.1

اجزای اسکلت

اسکلت تشکیل شده از بافت های همبند فیبر و کانی سازی است که به آن استحکام و انعطاف پذیری می دهد. این شامل استخوان، غضروف، تاندون ها، مفاصل و رباط ها می گردد.

استخوان

نوعی از بافت همجنسگرای مینرالیزه است که شامل کلاژن و فسفات کلسیم، یک کریستال معدنی است. فسفات کلسیم استخوان را به شدت مقاوم می نماید. بافت استخوانی ممکن است فشرده یا اسفنجی باشد. استخوان ها حمایت و حمایت از اندام های بدن را فراهم می نمایند .

غضروف

یک شکل از بافت همبند فیبر است که از فیبرهای کلاژنیک بسته بندی شده در یک ماده ژلاتینی لاستیکی به نام کاندروین تشکیل شده است. غضروف پشتیبانی انعطاف پذیری برای ساختارهای خاص در افراد بالغ از جمله بینی، تراشه و گوش فراهم می نماید.

Tendon

یک نوار فیبری بافت همبند است که به استخوان پیوند داده شده و استخوان را به استخوان متصل می نماید.

پیوند

یک باند فیبرهای بافت همبند است که در استخوانها و دیگر بافتهای همجوشی در مفاصل قرار می گیرد.

Joint

سایتی که دو یا چند استخوان یا سایر اجزای اسکلتی را با یکدیگر ترکیب می نمایند.3

طبقه بندی استخوان

استخوان های سیستم اسکلتی را می توان به چهار نوع اصلی تقسیم کرد. آنها به شکل و اندازه طبقه بندی می شوند. چهار طبقه اصلی استخوان استخوان های طولانی، کوتاه، صاف و نامنظم هستند. استخوان های بلند استخوان هایی هستند که طول بیشتری از عرض دارند.

نمونه هایی از جمله بازو، پا، انگشت و استخوان ران. استخوان های کوتاه تقریبا یکسان در طول و عرض هستند و نزدیک به شکل مکعب هستند. نمونه هایی از استخوان های کوتاه استخوان های مچ دست و مچ پا هستند.

استخوانهای تخت نازک، صاف و معمولا منحنی هستند. نمونه هایی از جمله استخوان جمجمه، دنده ها و ستون فقرات است. استخوان های نامنظم در شکل ناپیوسته هستند و نمی توانند به عنوان طولانی، کوتاه یا صاف طبقه بندی شوند. نمونه هایی از جمله استخوان ران، استخوان جمجمه و مهره است.3

عملکرد اسکلت انسان چیست؟

اسکلت انسان 6 عملکرد اصلی ایفا می نماید:

پشتیبانی

اسکلت انسان چهارچوبی برای پشتیبانی از تمام اندام های داخلی و عضلات بدن است و شکل آن را حفظ می نماید.رباط ها و عضلات همراه، کف ساختمان لگن را به وجود می آورند. بدون دنده ها، غضروف ها و عضلات بین دنده ای، ریه ها فرو می ریزند.

حرکت

مفاصلی که استخوان ها را به هم متصل نموده اند امکان حرکت را فراهم می نمایند. بعضی از این مفاصل دامنه حرکت بیشتری نسبت به بقیه دارند، به عنوان مثال مفصل هایی از نوع گوی و کاسه دامنه حرکتی بیشتری نسبت به مفصل محوریِ گردن دارند. حرکت به وسیله عضلات اسکلتی امکان پذیر می گردد که در قسمت های مختلف به استخوان ها متصل می شوند.

عضلات، استخوان ها و مفاصل مکانیک اصلی حرکت را فراهم می نمایند. ارتباط بین استخوان و عضلات و کنترل حرکت نیز به وسیله سیستم عصبی انجام می گیرد. اعتقاد بر این است که کاهش تراکم استخوان انسان در دوران ما قبل تاریخ، باعث کاهش چابکی و مهارت حرکتی انسان و تغییر راستا از شکار به کشاورزی، باعث کاهش قابل توجه تراکم استخوان انسان شده اند.

محافظت

اسکلت انسان به محافظت از بسیاری از اندام های حیاتی داخلی در برابر آسیب ها یاری می نماید. به طور مثال جمجمه مانع از آسیب به مغز در اثر ضربه و حرکات شدید می گردد. قفسه دنده ها، ستون فقرات و جناغ از ریه ها، قلب و عروق اصلی محافظت می نمایند.

فراوری سلول های خونی

استخوان محل خون سازی و فراوری سلول های خونی دیگر مانند گلبول های سفید و پلاکت ها است. در بچه ها، خون سازى در درجه اول در مغز استخوان هاى بلند مانند استخوان ران و استخوان درشت نی رخ می دهد. در بزرگسالان، خون سازی عمدتا در لگن، جمجمه، مهره ها و جناغ انجام می گردد.

ذخیره مواد معدنی

ماتریکس استخوان می تواند کلسیم را ذخیره کند و بعلاوه در متابولیسم کلسیم نقش دارد. آهن به صورت فریتین در مغز استخوان ذخیره می گردد بنابراین در متابولیسم آهن نقش دارد. با این حال، استخوان ها به طور کامل از کلسیم ساخته نشده اند، بلکه ساختار آن ها مخلوطی از سولفات کندرویتین و هیدروکسی آپاتیت است که 70 درصد از استخوان را تشکیل می دهد.

تنظیم غدد درون ریز

سلول های استخوانی هورمونی به نام استئوکلسین آزاد می نمایند که در تنظیم قند خون (گلوکز) و رسوب چربی نقش دارد. استئوکلسین علاوه بر افزایش تعداد سلول های فراورینماینده انسولین و کاهش ذخایر چربی، اندازه ترشح و حساسیت به انسولین را نیز افزایش می دهد.2

بیماری های سیستم اسکلتیمانند هر قسمت از بدن انسان، استخوان ها مستعد آسیب و بیماری های مختلفی هستند.

شایع ترین بیماری هایی که می توانند روی سیستم اسکلتی تأثیر بگذارند، عبارتند از:

پوکی استخوان

پوکی استخوان، بیماری است که باعث کاهش چگالی و استحکام استخوان ها می گردد زیرا در این شرایط ضعیف شدن استخوان ها سریعتر از رشد استخوان رخ می دهد. این بیماری می تواند ناشی از ژنتیک یا عادات ناسالم زندگی مانند کمبود کلسیم یا ویتامین D و سیگار باشد.

استئوآرتریت

استئوآرتریت، نوعی بیماری است که باعث تجزیه غضروف می گردد و از انتهای استخوان های مفاصل محافظت می نماید. این بیماری منجر به ساییدگی استخوان و درد قابل توجه، آسیب به استخوان ها و بافت های همبند، التهاب بافت اطراف و محدودیت در حرکت می گردد.1

اثر چاقی بر اسکلت انسان چیست؟مطالعات نشان می دهند که چاقی می تواند منجر به کاهش تراکم استخوان و شکستگی گردد. تحقیقات نشان داده اند که نسبت تراکم استخوان به وزن بدن و بعلاوه احتمال شکستگی (حتی در افرادی با تراکم طبیعی) در افراد چاق کاهش می یابد.

اعمال وزن زیاد بر روی استخوان ها می تواند منجر به مشکلاتی مانند انحراف ستون فقرات، تغییر زاویه ران نسبت به زانو و ایجاد پای پرانتزی یا ایکسی گردد.

دیابت نوع 2 و مقاومت به انسولین که از عوارض چاقی هستند نیز به نوبه خود خطر شکستگی استخوان و ناهنجاری های اسکلت انسان را افزایش می دهند.2

پینوشتها

1.www.pezeshket.com

2.www.faradars.org

3.www.fa.eferrit.com

منبع: راسخون