سنگینی مسائل روی دوش فرش بافان، روند صادرات فرش کُند شد - مجله ویراپارس

کل صادرات فرش در چهارماهه ابتدای امسال هزار و 983.8 تن به ارزش 99.6 میلیون دلار بوده که این رقم در سال 96، هزار و 230.7 تن به ارزش 89 میلیون دلار بوده است که 61.1 درصد به لحاظ وزنی و 21.4 درصد به لحاظ ارزشی رشد داشته است.

طی چند سال گذشته به خاطر برطرف بعضی تحریم ها شاهد نشستن خنده بر تاروپودهای فرش دستباف بودیم ولی با بازگشت تحریم ها نگرانی هایی در مورد صادرات فرش دستباف وجود دارد.

رئیس مرکز ملی فرش ایران در واکنش به این موضوع گفت: فرش دستباف ایرانی ازجمله اولین کالاهایی بود که از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در فهرست کالاهای تحریمی نهاده شد، درحالی که مردم آمریکا نباید از فرش دستباف ایرانی محروم بمانند و این اقدام به شدت از سوی ایران محکوم می شود؛ اگرچه رشد صادرات فرش دستباف ایرانی به آمریکا طی 4 ماهه ابتدای امسال هم به خوبی نشان داد که تقاضا برای این هنر-صنعت اصیل ایرانی همچنان در آمریکا وجود دارد و تحریم مانع از برآورده شدن آن نمی شود.

فراوری فرش بر اساس احتیاج بازار دنیای، یکی از ضرورت ها در برهه کنونی است

و اما نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی در این زمینه معتقد است که متأسفانه صادرات فرش وضعیت خوبی نداشته و تصمیماتی که دولت گرفته است، در جهت تشویق برای واردات بود و نه صادرات.

علی وقف چی می گوید: امیدواریم با آزادسازی ارز به مجموعه های صادراتی فرصت داده شود تا از حداقل ظرفیت ها استفاده ببرند.

وقف چی در تبادل نظر با خبرنگاران، می افزاید: یکی از نقدها و نابسامانی ها این است که ما متأسفانه بازارهای دنیای در ارتباط با فرش را نشناختیم و روی آن کار نکردیم.

وی با اشاره به اینکه فراوری فرش بر اساس احتیاج بازار دنیای، یکی از ضرورت ها در برهه کنونی است، ادامه می دهد: ما فکر می کنیم آنچه در گذشته می بافتیم بهترین است ولی باید بر اساس خواسته ها و احتیاجهای بازار دنیای رویکرد خود را تغییر بدهیم.

وقف چی با بیان اینکه ظرفیت بالای فرش ایران در دنیا باعث شده است که از این محصول به عنوان پاسپورت معنوی ایران در دنیا یاد کنیم، می افزاید: امروز یکی از ضرورت ها در این حوزه، توجه به فرش به خصوص به عنوان یک هنر و صنعت دستی است.

وی با اشاره به اینکه علی رغم تحریم کشورمان، امروز شاهد حضور فرش ایران در خانه های مردم آمریکا به عنوان تابلوفرش و کف پوش هستیم، تصریح می نماید: این حضور، حاکی از صندلی غنی فرهنگی ما است و باید این ظرفیت را تقویت کنیم.

نماینده مردم زنجان و طارم در خانه ملت با تأکید بر اینکه اصلی ترین ضرورت امروز که باید به آن توجه کنیم، تکیه نکردن به دولت ها و تقویت بخش خصوصی است، ادامه داد: هرچند که این به معنی توجه نکردن به تصمیمات کلان کشور نیست.

وقف چی با اشاره به اینکه اگر بعضی از مسائل را رعایت کنیم، قطع یقین کماکان میدان دار بازار دنیای فرش خواهیم بود، اظهار کرد: یکی از این بحث ها، بحث استانداردسازی محصولات مختلف فرش ازجمله مواد اولیه، ابزارآلات، لوازم فراوری، نیروی انسانی و ... است که حتماً باید به سرعت در دستور کار قرار گیرد.

نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نکته دوم در این زمینه بحث بازار است. متأسفانه فراوریاتمان بازار محور نیست و این بدان معنی است که محصولاتمان را بر اساس احتیاج بازار فراوری ننموده ایم، به همین خاطر امروز باید رویکردمان را صد درصد تغییر دهیم و حتماً باید احتیاجهای دنیای فرش را ببینیم و بر اساس احتیاجهای دنیای، این محصول ارزشمند را فراوری کنیم.

وقف چی بر لزوم اطلاع یافتن ذی نفعان از قوانین مصوب در بحث فرش تأکید و توضیح داد: در حال حاضر ما قانون حمایت از استادکاران و فعالان صنایع دستی را داریم که متأسفانه قریب به اتفاق مسئولان و خود ذی نفعان، اطلاعی از این قوانین ندارند و در نتیجه نمی توانند از فرصت هایی که در کشور وجود دارد، استفاده نمایند.

وی اظهار داشت: موضوع بعدی که باید به ویژه در وضع کنونی به آن توجه شود، بحث پرورش کرم ابریشم است که بی شک یکی از ضرورت ها است و متأسفانه در این زمینه با واردات بیش ازحدی روبرو هستیم، این در حالی است که می توانیم تکنولوژی فراوری و فناوری کرم ابریشم را در کشور داشته باشیم.

فرش شناسنامه دوم زنجان است

در همین زمینه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه زنجان بیش از 50 هزار بافنده فرش دارد، گفت: در گذشته بعضی افراد فعال در صنعت قالیبافی نتوانسته بودند از تسهیلات بیمه استفاده نمایند ولی خوشبختانه با پایشی که توسط سازمان تأمین اجتماعی استان زنجان گرفت، قالیبافان واقعی بیمه شدند.

ناصر فغفوری ابراز می نماید: فرش شناسنامه دوم زنجان است و بااین حال باید فرش زنجان صندلی خود را پیدا کند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان اظهار می نماید: 45 درصد فرش های صادراتی استان زنجان فرش ابریشم و 55 درصد فرش پشمی و تابلوفرش است و بخش عمده ای از فرش های ابریشم بافته شده در استان صادر می شود.

فغفوری ادامه می دهد: استان زنجان در بحث صنعت فرش ظرفیت های خوبی دارد و باید زیرساخت های لازم برای تحقق این امر مهم موردتوجه قرار گیرد.

مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی استان زنجان نیز با بیان اینکه صادرات فرش استان با چالش روبرو است، ابراز می نماید: فرش هم به عنوان یک کالا دستخوش وضعیت اخیر کشور شده و با گران شدن دلار قیمت مواد اولیه افزایش 50 درصدی داشته است و حتی قیمت مواد اولیه فرش ابریشم 150 درصد رشد داشته است.

ناصر باباخانی با بیان اینکه توسعه صادرات فرش دستباف احتیاجمند تأمین زیرساخت هایی است، ادامه می دهد: باید تسهیلات ویژه برای فراورینمایندگان فرش دستباف ارائه شود.

وی با بیان اینکه 85 درصد از فرش دستباف کشور در روستاها فراوری می شود و این استان هم از این امر مستثنا نیست، ابراز می نماید: تنها 10 الی 15 درصد فرش دستباف در مناطق شهری بافته می شود.

فرش دستباف، مکمل کشاورزی است

باباخانی، فرش دستباف را مکمل کشاورزی در استان عنوان نموده و می گوید: باید این صنعت حمایت شود؛ چراکه درآمد و معیشت روستاییان را تأمین نموده و از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز جلوگیری می نماید.

مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی استان زنجان ابراز می نماید: متأسفانه با گران شدن دلار، توان خرید مردم نیز کم شده و روستاییان برای فراوری فرش، مواد اولیه را از سازمان می خواهند و خواستار این هستند که سرمایه گذاری را ما انجام بدهیم.

صنعت فرش امروز در اقتصاد استان می تواند نقش مؤثری را ایفا نماید ولی تحقق این امر مهم احتیاجمند پرداخت تسهیلات و برطرف چالش ها و کاهش قیمت تمام شده مواد اولیه است.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان هم در گفت وگو با خبرنگاران اظهار می نماید: طی چهارماهه اول امسال میزان صادرات فرش دستباف استان سه میلیون و 785 هزار دلار بوده است.

محسن جعفری می افزاید: طی سال گذشته در همین بازه زمانی میزان صادرات فرش استان سه میلیون و 880 هزار دلار بوده و در امسال سه درصد کاهش صادرات فرش دستباف استان بوده است.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان تأکید می نماید: فرش استان زنجان به کشورهای حوزه خلیج فارس، آلمان، کانادا، روسیه، لبنان، ایتالیا، برزیل، فرانسه و انگلیس صادر می شود.

جعفری با بیان اینکه هدف گذاری امسال برای صادرات فرش دستباف استان زنجان 12 میلیون دلار است، می گوید: در سال های گذشته فرش استان به کشور آمریکا نیز صادر می شد که این امر امروز محقق نمی شود.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ادامه می دهد: کیفیت فرش دستباف استان زنجان بسیار خوب شده و همچنین طبیعی بودن مواد اولیه فرش زنجان شامل پشم، ابریشم و رنگ باعث افزایش کیفیت این فرش ها می شود.

وی در مورد وضعیت فرش دستباف در زنجان نیز اظهار می نماید: شرایط سیاسی کشور، دست تاجر فرش و قالی باف نیست و کاهش 2 درصدی صادرات فرش دستباف زنجان طی چهارماهه امسال نیز در نتیجه این تحولات بوده است.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با بیان اینکه فرش ابریشم زنجان بیشترین مشتریان خود را از کشورهای چین، روسیه و ژاپن دارد، ابراز می نماید: صادرات فرش ابریشم به این کشورها برای استان خوب است.

زنجان در بحث صادرات فرش دستباف تاجر بومی ندارد

جعفری به چالش های فرا روی صادرات فرش دستباف در استان زنجان نیز اشاره نموده و می گوید: نبود تجار بومی، چالش دیگر صادرات فرش دستباف استان است؛ در دهه 70 و 80 این استان 25 تاجر فرش داشت ولی امروز آن ها یا پیر شده اند و جانشینی برای خود نداشتند و یا اینکه وارد مشاغل دیگر شدند.

وی خاطرنشان می نماید: تورم داخلی کشور چالش دیگری در صادرات فرش دستباف استان است و این تورم کشورمان برای کشورهای اروپایی قابل پذیرش نیست؛ چراکه قیمت تمام شده در کشور بالا است و کشورهای اروپایی این تورم را قبول نمی نمایند.

جعفری بیان می نماید: گران شدن مواد اولیه برای فراوری فرش، چالش دیگری است که فرا روی صادرات فرش در استان است.

افزایش قیمت مواد اولیه فرش، فراوری را کند می نماید

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان می گوید: قیمت مواد اولیه 50 الی 60 درصد افزایش پیدانموده و این امر باعث می شود فراورینماینده رغبتی برای خرید نداشته باشد که این مهم خود را در صادرات به عینه نشان می دهد.

وی یادآور می شود: اعمال تحریم های مالی، کاهش قدرت خرید مصرف نمایندگان و قیمت بالای تمام شده فرش باعث کاهش میزان صادرات فرش دستباف استان می شود.

فرش زنجان با همه مسائل و چالش ها ظرفیت های شکوفا نشده بسیاری دارد که پشت دیوار بی توجهی پنهان مانده و ضروری است با نگاه ویژه برای برطرف موانع و مسائل زمینه بالندگی بیشتر این هنر-صنعت سودآور مهیا شود.